نیروی اراده یکی از مهمترین مضامین طریقت تولتک محسوب می شود و یکی از رکن ها و نشانه های یک سالک نیز می باشد.هر چه اقتدار شخصی سالک بیشتر باشد نیروی اراده ی او نیز قوی تر است. این مفهوم در طریقت تولتک بسیار مفهوم کلیدی و قدرتمندی است.
بینندگان جدید اراده را فوارن انرژی ناپیدا، نامعین و پیوسته ای می شناختند که ما را وادار به انجام دادن همان کارهایی می کند که انجام می دهیم.«اراده» ادراک دنیای روزمره ی ما را توضیح می دهد و به طور غیر مستقیم توسط نیروی آن درک، بیانگر جایگزینی پیوندگاه به وضعیت عادی آن است. بینندگان بررسی کردند که چگونه درک زندگی روزمره رخ می دهد و تاثیرات «اراده» را دیدند. «دیدند» که همسویی پیاپی تجدید می شود تا به ادارک ما تداوم بخشد. برای این که هر بار این همسویی با طراوتی که برای ساختن دنیایی نو به آن نیاز دارد تجدید شود، فوران انرژی که از این همسویی برمی خیزد ، خود به خود تغییر مسیر می دهد تا بعضی از همسوییهای برگزیده را تقویت کند.
دون خوان ماتیوس می گوید:
آنچه مرد معرفت آن را اراده می نامد ، قدرتی است که در درون ماست. اندیشه نیست، شی ء نیست ، آرزو نیست. اراده چیزی است که می تواند تو را پیروز کند، درست در وقتی که اندیشه ات حکم به شکست می دهد.اراده چیزی است که تو را آسیب ناپذیر می سازد، اراده چیزی است که تو را از دیوار گذر می دهد و از درون فضا تا به ماه ، اگر بخواهد.
دون خوان اراده را همچون نیرویی توضیح داد که رشته ی پیوند واقعی بین انسان و جهان است. خیلی دقت می کرد که ثابت کند جهان هر آن چیزی است که ما درک می کنیم ، به هر شیوه ای که برای درکش برمی گزینیم. دون خوان عقیده داشت که درک جهان شامل دریافت تمام چیزهایی است که خود را به ما می نمایانند. این «ادراک» ویژه هم به کمک حواس و هم به کمک اراده ی ما صورت می پذیرد.
گزیده هایی از کتاب
کاستاندا می پرسد :
- به درستی اراده چیست ؟ تصمیم است ؟ مثل تصمیم نوه ات به داشتن یک موتورسیکلت؟
او خنده ای کرد و گفت :
- نه ، این اراده نیست.نوه ام فقط به خواسته تن می دهد. اراده چیز دیگری است. چیزی بسیار پاک و پر توان که می تواند به کردار ما جهت بدهد. اراده چیزی است که فرد به کار می گیرد تا برای مثال جنگی را ببرد که او به هر حساب باید آن را ببازد.
گفتم:
- پس اراده باید همان چیزی باشد که به آن دلیری می گوییم.
- نه ، دلیری چیز دیگری است. دلیران مردمی شایسته ی اعتمادند. انسانهای شریفی هستند که همیشه توده ای از مردم به دورشان گرد آمده ایشان را می ستایند.با این حال بسیار کمند دلیرانی که دارای اراده باشند. آنها بیشتر افراد بی باکی هستند که به حسب عادت کارهایی می کنند که در فهم عام جسارت آمیز است و بیشتر اوقات مرد دلیر هم هراسناک است و هم هراسان. از سوی دیگر ، اراده با چنان شاهکارهای حیرت آوری سر و کار دارد که با فهم عام ما در ستیز است.
